تأثير مستقيم رژيم غذايي در اختلال هاي رواني

به گفته ي پزشکان، تغيير رژيم غذايي افراد به دليل داشتن رابطه ي مستقيم با ساختار مغز آنان، در درازمدت موجب بروز اختلال هاي روحي- رواني مي شود. دانشمندان معتقدند که افزايش مصرف مواد غذايي با ارزش غذايي پايين و عدم تأمين نيازهاي بدن که شامل چربي هاي مفيد، ويتامين ها و مواد مغذي ست، در دراز مدت، خطر بروز بيماري هاي روحي- رواني مانند آلزايمر، شيزوفرني و افسردگي را افزايش مي دهد؛ بر عکس، مصرف ماهي و فرآورده هاي دريايي به دليل دارا بودن منابع سرشار از امگا3، اسيدفوليک، سلنيوم و اسيدهاي آمينه، نقش مهمي در جلوگيري از بروز افسردگي در افراد ايفا مي کند. نتيجه ي مطالعه ي پژوهشگران، حاکي ست که فقدان اسيدهاي چرب ضروري و مفيد،رابطه ي مستقيمي با ابتلاي افراد به « اسکيزوفرني» دارد. افراد داراي اختلال هاي روحي و رواني، ضعيف ترين رژيم غذايي را از لحاظ ارزش تغذيه در سراسر جهان دارا هستند.
نتيجه ي آزمايش انجام شده ي ديگري توسط پزشکان، حاکي از آن است که بيش تر افراد افسرده، روزانه مقدار زيادي چيپس، ذرت و ساير اسنک ها و دست کم 2 بار نوشابه ي گازدار مصرف مي کنند.
اثرهاي زيان بار رژيم غذايي کاهش وزن در دوره ي بلوغ، علاوه بر اختلال رشد، شامل کمبودهاي غذايي، اختلال هاي قاعدگي، ضعف، گيجي، افسردگي، تحريک پذيري، يبوست، عدم تمرکز حواس و اشکال در خوابيدن مي باشد.

تأثير تغذيه بر هوش
 

کم غذايي و بدغذايي در فعاليت هاي رواني و روش کار افراد نيز اثر مي گذارد. پروتئين ها و ويتامين ها به ويژه در نخستين سال هاي زندگي و حتي پس از آن، رشد دايره ي مغز آدمي را محدود مي کند و در نتيجه، رشد انسان نيز محدود مي شود. کمبود بيش از حد ويتامين ها به ويژه ويتامين هاي گروه « ب»، موجب اختلال مغزي و کارکردهاي رواني مي شود. وقتي در کودکان و نوجوانان کمبود فعاليت خودجوش، خستگي بي سبب و برانگيختگي نا به جا ديده مي شود، علت را بايد در کمبود ويتامين ها و مواد غذايي نيز جست و جو کرد.

غذاهاي آرام بخش
 

ذهن آرام، داراي هيچ گونه فکرهاي تهاجمي، انتقادآميز يا ترس آور نيست. بنابراين به همان اندازه که غذاي روح، مهم و اساسي ست، غذاي جسم نيز در ايجاد آرامش، مؤثر است و در کل، براي داشتن روحي آرام، بايد جسمي آرام داشته باشيم.
غذاهاي حاوي ويتامين«ث»: اين ويتامين از تنش جلوگيري مي کند و در همه ي ميوه ها و سبزي ها به ويژه انگور، کيوي، کلم بروکسل، توت فرنگي و پرتقال وجود دارد.
غذاهاي حاوي ويتامين«اي»: اين ويتامين، از اضطراب و تشويش جلوگيري مي کند و در بيش تر سبزي ها به ويژه به صورت خام، بسياري از ميوه ها، تخم مرغ و لبنيات موجود است.
غذاهاي حاوي ويتامين« آ»: اين ويتامين اثرهاي منفي تنش را خنثي مي سازد و در لبنيات ( ماست، خامه، کره) و تخم مرغ موجود است. جگر، هويج و سبزي هايي مانند کاهو و کلم هم داراي مقدار زيادي ويتامين « آ» هستند.
غذاهاي حاوي ويتامين« ب»: لوبيا، عدس، نخودسبز، آجيل، شير، پنير، ماست، گوشت، ماهي، مرغ، سبزي هاي داراي برگ هاي سبز، سبوس ها و جوانه ي گندم، حاوي ويتامين «ب» هستند.
*اگر در غذاهاي روزانه تان مواد قليايي مانند آردهاي سبوس دار، ميوه ها، سبزي ها و غلات را بيش تر بگنجانيد، احساس آرامش بيش تري خواهيد کرد و اگر مصرف مواد اسيدي بيش تر شود، احساس کسالت و تنش شما نيز افزايش مي يابد.
*جوانه ها از غذاهاي مفيد و طبيعي اند که چون ويتامين هاي «ب» و «ث» در آن ها زياد است، آرام بخش اند. کنجد و سبوس گندم نيز به دليل داشتن ويتامين «اي» و منيزيوم، آرام بخش اند.
*ميوه هايي مانند موز، کيوي و گوجه فرنگي، منبع غني پتاسيم به شمار مي آيند و چون پتاسيم، عمل تبادل اکسيژن را در خون، سريع و آسان مي سازد، نشاط آور، انرژي زا و آرام بخش مي باشند.
*چاي بابونه، چاي هاي گياهي، آب کرفس، آب انگور، ريشه ي قاصدک و شير، از جمله نوشيدني هاي آرام کننده هستند. بهترين نوشيدني، آب است. اگر در روز، بيش از 8 ليوان آب مصرف کنيد، احساس آرامش و سکون مي نماييد اما اگر مصرف آب روزانه تان کم شود، احساس خستگي، بي حالي و اضطراب خواهيد کرد.
رژيم غذايي مطلوب و آرام بخشي که نقش تسکين دهنده در شخص دارد، رژيمي ست که در آن، مقدار مصرف سبزي ها، ميوه ها، هيدرات هاي کربن و دانه هاي سبوس دار، زياد و چربي آن کم باشد. غذاهاي پر چرب، نوشابه هاي گازدار و مواد قندي، مواد کنسرو شده و ادويه در غذا، تنش را زياد کرده و در فرد حالت سستي، کاهلي و بي حالي ايجاد مي کند.
منابع غذايي مفيد براي فعاليت مغز و اعصاب
گردو: فعاليت مغز و قدرت حافظه را افزايش مي دهد.
بادام زميني: در ساختن واسطه ي شيميايي مؤثر در حافظه به کار مي رود.
ماهي: سرشار از فسفر و گوگرد است، به خصوص ماهي ساردين و کولي که موجب بهبودي خلق و خوي، افزايش حافظه، قدرت يادگيري و طول عمر مي شود.
روغن سويا: انتقال پيام هاي عصبي را آسان تر مي سازد.
ميوه ها: حاوي ويتامين«ث» هستند که در افزايش هوشياري، کاهش اضطراب و بهبود کم خوابي اثر دارند.
جوانه ي گندم: حاوي ويتامين «اي» است و موجب حفاظت از سلول هاي مغز و نخاع در برابر آسيب مواد شيميايي مي شود.
تخمه ي آفتاب گردان: حاوي مقادير قابل توجهي فسفر و اسيدهاي چرب مي باشد که براي حافظه، سلامتي مغز و سلول هاي عصبي، بسيار ضروري ست.
نان هاي سبوس دار: حاوي ويتامين هاي گروه «ب» هستند که در سلامت مغز و سلول هاي عصبي مؤثرند.
حبوبات: حاوي مقادير قابل توجهي از ويتامين هاي گروه «ب» مي باشند که کمبود آن ها، موجب کاهش حافظه مي شود.
جگر: حاوي مقادير قابل توجهي کولين، فسفر، گوگرد و هم چنين ويتامين «ب12» است که براي ساختن ديواره ي عصبي سلول ها به کار مي رود.
اسفناج: حاوي ويتامين هاي گروه «ب» به خصوص اسيد فوليک است.
لبنيات: از تخريب و اکسيده شدن سلول هاي مغزي جلوگيري مي کند.
گوشت: حاوي ويتامين هاي گروه «ب» و املاح مؤثر در تقويت حافظه است.
برگ نعناع: داراي اسيدهاي چرب مفيد است و موجب تقويت سلول هاي عصبي مي شود.
زنجبيل: اثر مطلوبي بر حالت هاي روحي- رواني دارد.
سويا: در تقويت حافظه و افزايش قدرت فکر، مؤثر مي باشد.
خرما: حاوي ويتامين هاي گروه «ب»، سلنيوم، آهن و منگنز مي باشد که براي تقويت حافظه مفيد است.
تخم مرغ: سرشار از پروتئين، ليستين، فسفر، منگنز، سلنيوم، ويتامين هاي گروه «ب» و روي است و براي تقويت حافظه، بسيار مناسب است.
ميگو: سرشار از فسفر، اسيدهاي چرب و ليستين بوده و براي بهبود حافظه و فعاليت مغز، مفيد مي باشد.
منابع:
- «برنامه ي غذايي در تندرستي و بيماري» « عباس تحصيلي»
-«ويتامين ها» « ايزاک آسيموف»
-« قدرت مغز سالم» « مارک وردون»
- « درمان بيماري ها با تغذيه» « محسن احمدي»
- « نسخه هاي تندرستي از طب طبيعي»« مهدي نراقي»
نشريه شادکامي، شماره 72
/ع